دست بسته ناشران یزدی برای رقابت/ توقف کتاب‌ها در مرحله چاپ
یزد- استان یزد در حوزه چاپ و نشر حرف زبادی برای گفتن ندارد چرا که کتاب‌های نویسندگان معروف را ناشران غیربومی منتشر می‌کنند و شمارگان کتاب‌هایی که ناشران یزدی منتشر می‌کنند، بسیار محدود است.
خبرگزاری مهر – گروه استانها – سمیه گلابگیریان: شرایط گرانی و کمبود کاغذ در بازار عرضه و در نهایت گران شدن قیمت تمام شده چاپ، بسیاری از آثار نویسندگان یزدی را در صف چاپ قرار داده چرا که از عهده هزینه‌های نشر برنمی آیند.
از سوی دیگر، هزینه‌های نشر در یزد نسبت به استان‌های قوی در این زمینه بالاتر است و تعداد ناشران صاحب نام و موفق در استان یزد انگشت شمار است.
همه این موارد دست به دست هم داده که تعداد کتاب‌های منتشر شده هر سال کاهش یابد و حتی در صورت نشر، شمارگان آنها تنها چند ۱۰ جلد باشد.
فاصله نویسندگان یزدی با ناشران بومی
یکی از فعالان حوزه نشر عقیده دارد که بسیاری از نویسندگان به دنبال ناشران بزرگ برای فروش بیشتر کتاب‌هایشان هستند از اینرو از ناشران یزدی استقبال خوبی به عمل نمی‌آید.
رضا میرحسینی با بیان اینکه نویسندگان عقیده دارند که انتشارات بر فروش کتاب‌های آنها تاثیر زیادی دارد، ادامه داد: تا زمانی که این ارتباط قوی بین نویسنده و ناشر ایجاد و اعتمادها جلب نشود، اوضاع نشر در استان یزد بهتر از این نخواهد شد.
وی افزود: در حال حاضر بسیاری از کتاب‌های ارزشمند و با تیراژ بالا از سوی ناشران غیریزدی منتشر می‌شود و ناشران یزدی کارهای با تیراژ پایین را منتشر می‌کنند که آسیب در حوزه نشر به شمار می‌رود.
میرحسینی با تایید گران بودن هزینه انتشار کتاب در استان یزد نسبت به استان‌های دیگر به ویژه استان‌های تهران، قم و خراسان اعلام کرد: اگر همواره به این موضوع اشاره کنیم که هیچگاه نشر استان یزد پیشرفت نخواهد کرد و فاصله بین نویسنده و ناشر در استان یزد کمتر نشود، اوضاع بهتری نخواهیم داشت.
دلواپسی نویسندگان از نشر
یکی از نویسندگان یزدی هم در این باره گفت: با توجه به بالا بودن هزینه‌های چاپ و نشر کتاب بسیاری از نویسندگان دست از نوشتن کشیدند و یا آثار خود را تا مرحله نشر پیش برده و نگاه داشته‌اند.
محمد رضوی ادامه داد: زمانی که نویسنده‌ای هزینه‌های چندین برابری برای چاپ پرداخت می کند قطعاً علاقه‌ای به چاپ و نشر کتاب خود ندارد و هیچ حمایتی نیز از سوی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی برای چاپ کتاب‌ها به ویژه کتاب‌های ارزشمند صورت نمی‌گیرد.
وی درباره ارتباط نویسنده و ناشر یزدی گفت: قیمت تمام شده کتاب در استان‌های دیگر فاصله بسیار زیادی با استان یزد دارد قطعاً نویسنده قیمت پایین‌تر را انتخاب کرده و ناشر بهتری را نیز انتخاب خواهد کرد.
رضوی، تقویت حوزه چاپ و نشر استان را منوط به فراهم کردن سرمایه گذاری در حوزه چاپ همچنین تقویت ناشران برای همکاری بهتر با نویسندگان و کاهش قیمت تمام شده نشر کتاب عنوان کرد.
این نویسنده افزود: اگر نویسنده بتواند کتاب خود را با قیمت حدود استان‌های متخصص در حوزه چاپ و نشر در استان یزد منتشر کند، قطعاً ناشران یزدی را به سایر استانها ترجیح خواهد داد هرچند نام ناشران در فروش کتاب تاثیر بسزایی دارد.
وی تاکید کرد: استان یزد در حوزه نشر نیازمند پیشرفت بیشتری است و ناشران باید با چاپ کتاب از نویسندگان معروف و کیفیت بالا و موضوعات و محتوای ارزشمند خود را به سطح استاندارد نزدیک‌تر کنند تا مورد استقبال نویسندگان حتی نویسندگان غیربومی قرار گیرند.
آمار نشر و آثاری که چاپ نمی‌شوند
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد اظهار کرد: در سال گذشته در حوزه کتاب ۶۶۳ مجوز با شمارگان تقریبی ۴۰۰ هزار نسخه صادر شده است.
احسان عابدی افزود: گرانی و کمبود کاغذ عامل اصلی کاهش انتشار کتاب است چرا که باعث می شود قیمت تمام شده کتاب بالا برود از اینرو بسیاری از کتاب‌ها در مرحله انتشار متوقف می‌شوند یا نویسندگان حتی برای مجوز اقدام نمی‌کنند چرا که زمان مراجعه با ناشران با ارقامی مواجه می‌شوند که توان پرداخت آن را ندارند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر بازار کتاب رونق چندانی ندارد که نویسنده بر درآمد فروش حساب کند مگر اینکه کتابی خاص یا نویسنده خاصی آن را منتشر کند.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد گفت: از دیگر معضلات، انتشار کتاب به تعداد محدود است به طوری که نویسنده به دلایل گفته شده به چاپ تعداد محدودی کتاب بسنده می کند که آسیب جدی است و حتی برخی از پژوهشگران و اساتید دانشگاه نیز برای اینکه رزومه‌ای داشته باشند، کتابی را تالیف می کنند که مستندسازی و منبع علمی است و تنها ۱۰ تا ۲۰ جلد منتشر می‌شود.
محدودیت اعتبارات حمایتی
عابدی گفت: محدودیت اعتبارات باعث شده نتوانیم به انتظارات نویسندگان پاسخ دهیم و محدودیت اعتبارات از سال گذشته باعث شده که نتوانیم در استان کتابی را خریداری کنیم. به این ترتیب درخواست‌های حمایت را به وزارت ارشاد ارجاع می‌دهیم تا در صورت تایید در کمیته مربوطه به تعداد محدود خریداری شود البته اعتبار خرید حمایتی کتاب تا سال گذشته محدود به استان داده می‌شد که دیگر تقریبا به صفر رسیده است.
وی درباره شرکت‌ناشران یزدی در نمایشگاه کتاب نیز بیان کرد: آماری دقیقی در این زمینه در دست نیست اما همیشه ناشران با توجه به اینکه نمایشگاه بزرگترین رویداد فرهنگی است، از حضور نمایشگاه استقبال می کنند. نشر استان یزد به پای استان‌های صاحب نام و متخصص و حرفه ای با ظرفیت انبوه و عمده در حوزه چاپ نمی رسد و ضعف های بسیاری به ویژه در حوزه فنی چاپ داریم که باید برطرف شده و کیفیت کار ارتقا یابد.
ناتوانی ناشران یزد در رقابت با سایر استانها
وی افزود: یکی از اقدامات اداره کل برگزاری کارگاه آموزش‌چاپ در هفته پیش رو است که در راستای افزایش تخصص فن‌مهارت چاپ برگزار می شود تا به سطح قابل قبول با استان‌های دیگر برسیم.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد تاکید کرد: از سوی دیگر به دلیل عدم توانایی رقابت ناشران یزدی با ناشران استان‌های صاحب نام حوزه چاپ بسیاری از نویسندگان ترجیح می دهند که کتاب‌هایشان را به استان‌های دیگر ببرند چرا که هم ارزان‌تر است و هم سرعت بیشتری دارد.
به نظر می‌رسد در کنار بالا بودن هزینه‌های چاپ به ویژه کاغذ، تقویت دانش فنی چاپ و ناشران توانمند در ارتقای جایگاه استان یزد در صنعت چاپ و نشر تاثیرگذار خواهد بود.