روایتی از توت خوری تا عاروس کشونی در روستای ترکان یزد

روستای ترکان از جمله روستاهای هدف گردشگری استان یزد است که ویژه برنامه توت چینی و توت خوری در این روستا توانسته رونق قابل توجهی به این منطقه بدهد و زمینه حضور گردشگران زیادی را در فصل گرما به این روستا فراهم آورده است. به گزارش خبرگزاری فارس در یزد، چه کسی فکرش را میکرد «توت» بتواند فرصتی برای معرفی یک روستا با ظرفیت‌های فراوان باشد، مگر نه همه ما همه روزه از کنار توتها و توتستان‌های زیادی در استان یزد گذشته بودیم و به اسم «توت» به سفر نرفته بودیم... ترکان روستایی بود در دل شهرستان هرات در یزد که یکی از استانهای بسیار گرم و خشک کشور ایران به شمار می‌رود و مانند سایر نقاط این منطقه کویری که معمولا در ایام گرم سال کمتر گردشگران رغبت سفر به یزد را دارند با این تفاوت که به علت دور بودن از مرکز استانزودتر رکود گریبانش را میگرفت. مثلا شما چند بار به روستای ترکان سفر کرده‌اید؟ «ترکان» نامی که به نظر میرسد برای بسیاری از یزدیها هم اشنا نیست و کمتر یزدی شاید به این روستا رفته و با ان و تمام جاذبه هایش اشنا شده باشد. اما برگردیم به رکود گردشگری در فصول گرم؛ زمانی که فصول گرم از راه میرسد گردشگری در این ایام نسبتا با رکود روبرو می‌شود تا زمانی که فصول خنک مانند پاییز و بهار از راه برسند و گردشگری با رونق دوباره ای همراه شود. اما در ایام رکود سال ظرفیت‌های متعدد گردشگری، زیرساخت‌ها و مشاغل وابسته به ان صنعت چگونه باید گذران کنند؟ یکی از چالش‌هایی که منجر به فکر و برنامه ریزی برای تنوع بخشی و روی آوردن به سمت راهکارهای متعدد شد. رویدادمحوری و برگزاری رویدادهای متعدد در مناسبات و فصول مختلف یکی از راهکارهای موثری بود که برای آن برنامه ریزی شد، در این حین،جشن میوه ها یکی از رویدادهای مورد اقبال برای رونق گردشگری داخلی و بعضا خارجی به شمار می‌رود که به عنوان یکی از برنامه های موثر در رونق گردشگری با هدف ذی نفع کردن جامعه محلی مورد استقبال قرار گرفت. جشنواره‌های انار، توت، البالو، زردالو، زردک، خرما و... همگی مختص یکی از شهرهای این استان بزرگ و کویری شدند و توانستند با بهره گیری از جامعه محلی به خوبی در جذب و رونق گردشگری نقش آفرین باشند. یکی از همین جشن‌های زیبای برداشت میوه مربوط به جشن برداشت توت در روستای ترکان از شهرستان هرات بود، شهرستانی که به واسطه فاصله از مرکز یزد کمتر در حوزه گردشگری توانسته است خود را معرفی کند اما این رویداد با استقبال خوب یزدی‌ها روبرو شد و جامعه محلی نه تنها محصولات توت خود را عرضه کردند بلکه محصولات و فراورده های جانبی نیز به واسطه این مهم رونمایی شد. راهنمایان گردشگری و فعالان گردشگری نیز با یک اتوبوس به سوی این جشنواره راهی شدند تا بتوانند ضمن اشنایی با این رویداد و آثار تاریخی و فرهنگی و مردم این شهر برای برگزاری تورهای ویژه ای برنامه ریزی کنند، این یعنی یک تیر و چند نشان! مرتضی بذرافشان، نماینده موسسات گردشگری و هتل‌داری یزد که به عنوان مشاور این جشنواره در این رویداد حاضر بوده است، این جشنواره را سرفصلی برای رویدادهای متعدد تابستانه و فصول گرم یزد میداند، اظهار می‌کند: آشنایی با جشنواره را در قالب برگزاری یک فم تور با ترکیبی از راهنمایان گردشگری، اینفلئونسرها یا بلگرها و عکاسان برگزار کردیم که شامل ۴۰ نفر از این افراد بود. وی از رضایت حاضرین از برگزاری این جشنواره یاد می‌کند و به خبرنگار گردشگری فارس می‌گوید: بازدید از باغات و توتستان‌ها، اجرای برنامه‌های متنوع دیگر شامل عروسی سنتی نمادین، اجرا و احیای سبک سربازی قدیمی به شیوه سنتی با ساز و آوا و پیگیری برای ثبت این آیین سنتی، بازدید از بافت تاریخی، خانه‌ها و بازدید از کویر نمکی به عنوان یکی از جاذبه‌های شهرستان هرات نیز جزو برنامه های این جشنواره بود. بذرافشان با بیان این‌که نشستی هم اندیشی برای بررسی نقاط قوت و ضعف در پایان جشنواره برگزار شد، می‌گوید: ایده ها و نظراتی مطرح شد تا بتوانیم تورهای متعددی را برای آن روستا داشته باشیم و در اینده برای گردشگران خارجی برنامه ریزی کنیم. جشن توت؛ رویدادی مردم محور جشن توت؛ رویدادی مردم محورجشن توت؛ رویدادی مردم محورمرتضی ربانی معروف به «دایی مرتضی» یکی از شخصیت‌های گردشگری استان یزد که در این سفر درون استانی شرکت کرده است، به خبرنگار فارس میگوید: در روستای ترکان با استقبال بی نظیر مردم روبرو شدیم و در بخشی از برنامه به بازدید از باغات توت و اشنایی با محصولات کشاورزی، نحوه برداشت و چیدن و خشک کردن توت و انواع فرایندهای مرتبط آن پرداختیم. او که یکی از راهنماهای گردشگری یزد است، تصریح می‌کند: مراسم زیبا و جذابی برای معرفی محله قدیمی «نصرالله» و بافت تاریخی آن برگزار شد علاوه بر آن نیز غرفه‌های صنایع دستی و محصولات روستا فرصتی برای روستاییان به شمار میرفت. این فعال گردشگری ادامه میدهد: مردم داری و  مهمان نوازی مردم روستای ترکان نشان داد که روستاییان بدون چشم داشت و قصد و غرضی با گردشگران مهربان هستند و مهمترین بخش این جشنواره این بود که مردم بدون کمک مسئولان چنین رویدادی را برگزار کردند. ترکان + فارس ترکان + فارسحمید باقری، مسئول اطلاع رسانی، آواها و نواهای و بافت تاریخی جشنواره توت ترکان نیز به خبرنگار فارس میگوید: هسته اولیه جشنواره (شورای روستا) بنده را به عنوان مسئول اطلاع رسانی و تبلیغات ، آواهای محلی و بافت تاریخی انتخاب کردند و در اولین اقدام در یکی از پیامرسانها، گروهی را تشکیل دادیم تا از ظرفیتهای انسانی استفاده کنیم این یعنی تمام جشنواره با محوریت مردم برگزار شد. وی با بیان این که تمرین برای کار تیمی و استفاده از نگاه‌های متفاوت استان‌های دیگر مانند فارس و استفاده از ظرفیت جوانان جزو مهمترین اهداف چنین رویدادی بود، گفت: در روزهای اول قرار نبود جشنواره به این گستردگی برگزار شود و مدام بحث کمبود بودجه بود و برگزاری ساده آن مطرح میشد اما در روزهای ابتدای تشکیل گروه‌های مجازی با ایده پردازی و پیداکردن ظرفیتهای مختلف کم کم به جشنواره پر و بال داده و تنوع فعالیتهای جشنواره را بالا بردیم. باقری با بیان این‌که معرفی ظرفیت‌های این روستا نیز جزو برنامه‌‌های این جشنواره بود، گفت: گروه‌های مختلفی برای معرفی این ظرفیت‌ها مانند راهنمایان گردشگری و عکاسان را فراخواندیم تا بتوانیم روستا را برای روزهای اینده و استقبال گردشگران داخلی و خارجی آماده کنیم. جشنی روستایی با ظرفیت جهانی شدن «صالحه سارنجی» یکی از دانشجویان گردشگری که برای بار اول به شهرستان مروست سفر کرده است، به فارس میگوید: با وجود یزدی بودن هنوز به این شهرستان سفر نکرده بودم و این جشنواره بهانه‌ای شد تا علاوه بر سفر به شهرستان بتوانم به خوبی با طرفیت‌های مروست اشنا شوم. وی با بیان این که جشنواره‌ای به اسم توت برای مخاطبانی که برای اولین بار آن را میشنوند، قطعا جذابیت دارد، می‌گوید: جشنواره به خوبی و به شیوه‌ای متفاوت برگزار شد و جذابیت آن به قدری زیاد بود که متصور هستم اگر بتوانیم به خوبی آن را معرفی کنیم میتوانیم در عرصه ملی و بنی المللی نیز برای آن مخاطبانی داشته باشیم. از توت تا عاروس کشونی از توت تا عاروس کشونیاز توت تا عاروس کشونی«بهناز حاتمیان» از راهنمایان و فعالان گردشگری یزد با بیان این که جشنواره توت نسبت به دیگر جشنواره های استان برتری داشت، میگوید: از لهجه خاص این مردم گرفته تا مهمان نوازی و خونگرمی و لباس های محلی، همگی بسیار جلب توجه میکردند و جذاب بودند. وی با بیان این‌که مراسم ایینی عروسی یا به قول یزدی‌ها «عاروس کشونی» به صورت نمادین به جذابیت‌های این جشنواره افزوده بود، تصریح میکند: این مراسم نوستاژی به خوبی میتوانست هر مخاطبی را که درک و شناختی نسبی نسبت به مراسم های عروسی در گذشته دارد، به سمت گذشته هدایت کند. حاتمیان از خوراکی‌های بومی به خصوص خوراکی‌های ایجاد شده یا توت یاد کرد و گفت: همه این جذابیت ها به خوبی با محوریت مردم در این رویداد گرد هم امده بودند. تمتم جاذبه‌هایی که از زبان مخاطبان این جشنواره مطرح شد همگی بخشی از جاذبه‌ها و ظرفیتهای روستایی بودند که متعلق به شهری با فاصله زیاد از یزد و به اصطلاح محروم تر نسبت به دیگر شهرستانهاست، ظرفیتهایی که در پوشش فاصله زیاد کمتر به چشم میایند و متاسفانه تاکنون مسئولان برای آنها به خوبی برنامه ریزی نکرده بودند. «توت» فرصتی برای معرفی تمام ظرفیتهای ترکان «توت» فرصتی برای معرفی تمام ظرفیتهای ترکان«توت» فرصتی برای معرفی تمام ظرفیتهای ترکانمصطفی سپهری سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یزد با بیان این که رویدادهای گردشگری ظرفیت‌های مناسبی برای معرفی جاذبه های مختلف یک منطقه است، به خبرنگار فارس میگوید: بعضا مناطقی مانند این روستا ظرفیت‌های بسیار خوبی برای عرضه و درامدزایی دارند از صنایع دستی گرفته تا محصولات مختلف که روستاییان میتوانند با تکیه بر گردشگری از انها استفاده کنند. وی با بیان این‌که روستاهای استان میتوانند با سرمایه گذاری بر حوزه گردشگری به خودکفایی برسند، اظهار میکند: گردشگری میتواند منجر به مهاجرت معکوس، درامدزایی و استفاده از روستاها و استفاده بهینه از منابع متعدد و ایجاد اشتغال برای روستاییان شود و جوانان زیادی که راغب شغل و مهاجرت از روستاها هستند را با ایجاد مشاغل درامدزای گردشگری در کنار خانواده هایشان نگهدارد. این مسئول با بیان این‌که هر روستا ظرفیت و پتانسیلی برای معرفی و برنامه ریزی دارد، میگوید: چه کسی فکرش را میکرد یک میوه و یک محصول بتواند فرصتی برای معرفی تمام ظرفیتهای یک منطقه شود از تاریخی گرفته تا ظرفیت های مردمی به واسطه«توت» در ترکان معرفی شدند. سپهری با تاکید بر این که مردم باید محور برگزاری رویدادهای گردشگری باشند، میگوید: ما میتوانیم فرصتهای روستاها را در قالب گردشگری و جشنواره برای گردشگران معرفی کنیم. انتهای پیام/ر