آیینهای سیزده بدر/ در روز طبیعت مراقب آن باشیم
سیزده بدر از جمله روزهایی است که حکایت های فراوانی دارد که در درازای تاریخ پدید آمده و اندک اندک چهره سنت بخود گرفته اسـت.
به گزارش خبرنگار فارس در یزد، روز سیزدهم فروردین یا همان سیزده‌بدر از جمله روزهایی اسـت کـه حکایت‌ها و روایت‌های فراوانی درباره آن گفته شده و جالب آنکه متداول‌ترین حکایت درباره این روز، غلط‌ترینِ این تعبیرهاست و سیزدهمین روز نوروز، روزی مقدس نزد ایرانیان باستان بوده اسـت.
گفته می‌شود ایرانیان باستان در آغاز سال نو پس از دوازده روز جشن گرفتن و شادی کردن کـه بـه یاد دوازده ماه سال اسـت، روز سیزدهم نوروز راکه روز فرخنده‌ایست بـه باغ و صحرا می‌رفتند و شادی می‌کردند و در حقیقت با این ترتیب رسمی بودن دوره نوروز را بـه اتمام می‌رسانیدند. می توان گفت معقول‌ترین موردی کـه درباره سیزده بـه در گفته می‌شود همین اسـت.
با توجه به خرافاتی که در مورد عدد 13 مطرح می‌شود، باید بـه این موضوع توجه داشت کـه در فرهنگ ایرانی، هیچ یک از روزهای سال «نحس» و «بد یمن» یا «شوم» شمرده نشده، بلکه چنانچه میدانیم هر یک از روزهای هفته و ماه نام‌هایی زیبا و در ارتباط با یکی از مظاهر طبیعت داشته و دارند.
روز سیزدهم هرماه خورشیدی در گاه شماری ایرانی نیز «تیر روز» نام دارد کـه از آن ِستاره تیشتر، ستاره‌ی باران آور میباشد و ایرانیان از روی خجستگی، این روز را برای اولین جشن تیرگان سال، انتخاب کرده‌اند.
همچنین در هیچ یک از متون کهن و هیچ دانشمند و نویسنده‌ای، از این روز بـه بدی یاد نکرده‌اند بلکه در بیشتر نوشتارها و کتاب‌ها، از سیزدهم نوروز با عنوان روزی فرخنده و خجسته نام برده‌اند.
واژه سیزده بدر
معروف اسـت کـه واژه‌ی سیزده بـه در بـه معنای «در کردن نحسی سیزده» اسـت. اما وقتی بـه معانی واژه‌ها نگاه کنیم برداشت دیگری از این واژه میتوان داشت. «در» بجای «دره و دشت» میتواند جایگزین شود. بعنوان مثال علامه دهخدا، واژه «در و دشت» را مخفف «دره و دشت» می‌داند.
یکی از معانی واژه «بـه» ، « طرف و سوی » است، مانند این‌کـه میگوییم «بـه فروشگاه»، پس با نگاهی کلی میتوان گفت واژه «سیزده بـه در» بـه معنای «سیزدهم بـه سوی در و دشت شدن» است کـه همان معنی بیرون رفتن و در دامان طبیعت سر کردن را می‌دهد.
آیینهای سیزده بدر
این رویداد دارای آیینهای ویژه‌ای اسـت کـه در درازای تاریخ پدید آمده و اندک اندک چهره سنت بخود گرفته اسـت. از جمله این آیین‌ها میتوان به گره زدن سبزه، سبزه بـه رود سپردن، خوردن کاهو و سکنجبین، پختن غذاهای متنوع بـه ویژه آش رشته و علف گره‌زدن اشاره کرد.
درست اسـت کـه روز سیزده بدر روزی برای شادی و پناه بردن بـه دل طبیعت اسـت؛ اما باید بدانیم رها کردن آشغال‌ها در طبیعت، شکستن شاخه درختان، آتش روشن کردن، شکار حیوانات و چیدن گل‌ها بهمین طبیعت آسیب جدی وارد می‌کند و برای نگه‌داری از محیط زندگی خود باید از اقدام بـه این موارد خودداری کنیم.
رسمی کـه درسال‌های اخیر بـه سیزده بدر اضافه شده، رها کردن ماهی قرمز در جویبارها و رودخانه‌هاست. از آنجا کـه ماهی قرمز گونه‌ای غیر بومی اسـت کـه بـه اکوسیستم مـا وارد می شود، بسیار آسیب زننده اسـت و تأثیر مخربی بر طبیعت دارد و توصیه می شود آن‌ها را در استخرها و حوض‌های پارک‌های درون شهری رها شوند.
پایان پیام/الف